از سال 2004 به این سو، نائومی کلاین کانادایی، گزارشگر بحران های گوناگون نولیبرال ها در دهه های اخیر و پیامدهای اقتصادی آنها برای مردمان کشورهای مختلف بوده است: وقتی بحرانی فرا می رسد و هول و هراس جامعه را فرا می گیرد، نظریه پردازان نولیبرال با رخنه در خلأ ناشی از بحران و فضای ترس و نگرانی؛ حجاب احترام و قانونمندی و دموکراسی را کنار می زنند و به نفع شرکت های بزرگ، به مهندسی جامعه بحران زده می پردازند. این شگردی است که وی آن را سرمایه داری فاجعه یا سرمایه داری شرکت محور و بحران زی می نامد. فاجعه ها، بحران ها و شوک هایی که چنین فرصت هایی را در اختیار ایدئولوگ های نولیبرال نهاده است، گهگاه ضربه هایی مانند کودتا، جنگ، حملات تروریستی، سونامی و توفان بوده و گاهی بحران های اقتصادی مانند بحران بدهی ها، تورم لگام گسیخته، نوسانات شدید ارزی، رکود اقتصادی یا جمع همه آنها بوده است. خانم نائومی کلاین ضمن پژوهش های خود، به شباهت های تکان دهنده بین نظریه های استادان شوک درمانی در حیطه روانشناسی (ایوون کامرون) و عرصه اقتصاد (میلتون فریدمن) اشاره می کند.
کتاب دکترین شوک اثر نائومی کلاین در سال 2007 است که توسط مهرداد شهابی و میرمحمود نبوی ترجمه و در سال 1389 توسط کتاب آمه در 736 صفحه منتشر شده است. این کتاب، چالشی در مقابل این ادعای نولیبرالی است که گویا دموکراسی و بازار آزاد، دوقلوهای جدانشدنی اند، و با ارائه نمونه هایی روشنگر از ایران دوران مصدق و گواتمالا در دولت آربنز و اندونزی دوران سوکارنو تا قیف جنوبی آمریکای لاتین شامل شیلی، آرژانتین، برزیل و اروگوئه؛ انگلستان تاچر؛ آمریکای ریگان؛ لهستان؛ فروپاشی اتحاد شوروی؛ روسیه یلتسین؛ آفریقای جنوبی؛ چین؛ جنوب شرق آسیا؛ عراق پس از صدام؛ اسرائیل؛ یازده سپتامبر؛ سونامی جنوب آسیا؛ توفان کاترینا و برخی مثال های دیگر از آمریکا و کانادا، نشان می دهد که در بسیاری موارد، اجرای مدل اقتصادی مکتب شیکاگو، همراه و همگام حاکمیت استبدادی بوده است.
راستی آزمایی مدعاهای این کتاب ارزشمند، شاید نیازمند گذشت زمان بیشتر باشد، ولی هشیارانه به یاد داشته باشیم که در ایران ما، بیش از سی سال است که با وجود تغییر دولت ها با گرایش های متفاوت ی، میل به پیوستن به بازار جهانی مشهود بوده و همواره بسته تی بانک جهانی و صندوق بین المللی پول، در آشکار و نهان، تند یا کند به اجرا درآمده است.
خواندن چنین کتاب های آگاهی بخش و بیدارساز حتی اگر نقدهایی برآن وارد باشد، لذتی دارد که می توانید در اینجا از آن بهره مند شوید:
کتاب شوک درمانی
حجم: 13.8 مگابایت
اگر فرصت خواندن همه کتاب را ندارید، دیدن فیلم مستندی با همان نام، در این سه کلیپ هم مفید خواهد بود:
درباره این سایت